Хүний арьсны өнгө, толигор байдал нь гоо сайхны нэг чухал хүчин зүйл юм. Гэвч олон хүн нөсөө толбо, сэвх үүсэх асуудалтай тулгардаг. Энэ нь зөвхөн гоо сайхны төдийгүй арьсны эрүүл мэндийн асуудалтай холбоотой байдаг. Тэгвэл нөсөө толбо, сэвх яагаад үүсдэг вэ?

Нөсөө толбо, сэвх гэж юу вэ?

Нөсөө толбо, сэвх нь арьсны пигментацийн өөрчлөлтөөс үүсдэг бөгөөд ихэвчлэн хэт ягаан туяаны нөлөөгөөр бий болдог. Арьсны өнгийг тодорхойлдог меланин хэмээх бодис хэт их ялгарах үед арьсны зарим хэсэг бараан өнгөтэй болж харагддаг.

Нөсөө толбо, сэвх үүсэх шалтгаанууд

• Нарны хэт ягаан туяа: Нарны хэт ягаан туяа нь арьсны меланин үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлдэг. Ялангуяа нарны туяанд удаан хугацаанд өртөх үед арьсны тодорхой хэсгүүдэд сэвх, нөсөө толбо үүсэх магадлал өндөр байдаг.
• Дааврын өөрчлөлт: Жирэмслэлт, цэвэршилт, төрөл бүрийн дааврын эмчилгээ нь арьсны меланин үйлдвэрлэлд нөлөөлж, нөсөө толбо үүсэхэд хүргэдэг. Ялангуяа жирэмсний үед "мелазма" буюу жирэмсний толбо ихээр ялгардаг.
• Арьсны гэмтэл, үрэвсэл: Гэмтсэн болон үрэвссэн арьсанд меланин ихээр ялгарч, сорви хэлбэрийн бараан толбо үүсэх нь элбэр байдаг. Батга гарах, арьсны харшил, түлэгдэлт зэргээс үүдэн энэ төрлийн толбо бий болно.
• Насжилт: Нас ахих тусам арьсны эсийн нөхөн төлжилт удааширч, пигментацийн асуудлууд илүү их ажиглагддаг. Үүнийг "насжилтын толбо" гэж нэрлэх нь бий.
• Генетик хүчин зүйл: Зарим хүмүүсийн арьс бусдаасаа илүү мэдрэг байдаг бөгөөд удамшлын нөлөөгөөр сэвх, нөсөө толбо үүсэх хандлагатай байдаг.

Урьдчилан сэргийлэх болон эмчлэх аргууд

• Нарнаас хамгаалах: Нарны хамгаалалттай тос (SPF 30-аас дээш) тогтмол хэрэглэх нь сэвх, нөсөө толбо үүсэхээс сэргийлэх хамгийн үр дүнтэй арга юм. Нарны шууд тусгалаас зайлсхийж, нарны малгай, нарны шил зэргийг хэрэглээрэй.
• Арьс арчилгааны зөв бүтээгдэхүүн хэрэглэх: Антиоксиданттай (C витамин, ниацинамид) бүтээгдэхүүнүүд арьсны өнгийг жигд болгож, пигментацийг багасгахад тусалдаг.
• Эмчилгээний аргууд: Химийн гуужуулалт, лазер эмчилгээ, арьсны серум зэрэг аргууд нь арьсны өнгө жигд болгоход тусална. Гэвч мэргэжлийн эмчтэй зөвлөлдсөний дараа эдгээр аргуудыг сонгох нь зүйтэй.
• Эрүүл хооллолт, усны хэрэглээ: Арьсны эрүүл мэндийг дэмжихийн тулд антиоксидант ихтэй хүнс (жимс, хүнсний ногоо) хэрэглэх, хангалттай хэмжээний ус уух нь чухал.

Нөсөө толбо, сэвх үүсэх нь олон хүчин зүйлээс шалтгаалдаг бөгөөд үүнээс урьдчилан сэргийлэх болон эмчлэх олон арга бий. Гол нь нарны хамгаалалт, арьс арчилгаа, эрүүл хооллолт зэргийг өдөр тутмын дадал болгосноох арьсаа эрүүл, өнгөлөг байлгах боломжтой. Хэрэв арьсанд нөсөө толбо илэрсэн бол эмчтэй зөвлөлдөж, тохирсон эмчилгээ хийх нь чухал.